Мы як вясёлкі колеру
неразлучныя ніколі.
ХАРАКТАРЫСТЫКА ФІЗІЧНАГА І ПСІХІЧНАГА РАЗВІЦЦЯ ДЗІЦЯЦІ ад 4 да 5 гадоў
Фізічнае развіццё. На пятым годзе жыцця адбываецца далейшае фізічнае развіццё выхаванцаў. Павялічваецца маса цела дзіцяці, рост. Павышаецца актыўнасць выхаванца, узмацняецца яе мэтанакіраванасць. Яго патрэба ў руху цесна пераплятаецца з патрэбай у зносінах ў сумеснай гульнявой і іншых відах дзіцячай дзейнасці. Дзіця гэтага ўзросту валодае ўсімі відамі рухаў, імкнецца па-рознаму іх аб'ядноўваць, хоча выпрабаваць свае сілы ў больш складаных і новых відах фізічных практыкаванняў. Дзеці пятага года жыцця адрозніваюцца высокай рухальнай актыўнасцю.
Сацыяльна-маральнае і асобаснае развіццё. Узрост пяці гадоў з'яўляецца важным перыядам у развіцці пазнавальнай, інтэлектуальнай і асобаснай сфер дзіцяці. Фармуецца «Я — пазіцыя», асабістае свядомасць (самаацэнка). Дзіця пачынае ўсведамляць сваё месца ў сістэме адносін з дарослымі, ацэньваць свае асобасныя якасці: добры, злы, добры і да т. п.
Гарманізуюцца адносіны з дарослымі. У дзяцей адзначаецца падвышаная патрэба ў каханні, пяшчоты з боку бацькоў, развіваецца пачуццё любові, прыхільнасці да іх. Паступова фармуюцца пачуццё адказнасці за даручаную справу, уменне падпарадкоўваць свае жаданні патрабаванням дарослых, задумам дзіцячага калектыву.
Пазнавальнае развіццё. У гэтым узросце дзіця асвойвае прыёмы актыўнага пазнання уласцівасцяў прадметаў шляхам вымярэння, параўнання шляхам накладання, прыкладанні прадметаў адзін да аднаго і т.п. у працэсе пазнання дзіця знаёміцца з рознымі ўласцівасцямі навакольнага свету. Павялічваецца ўстойлівасць увагі. Дзіця здольны засяроджвацца на выкананні пэўнай дзейнасці на працягу 15-20 мін.
У выхаванцаў ад 4 да 5 гадоў пачынаюць развівацца працэсы спачатку адвольнага прыгадвання, а затым і наўмыснага запамінання.
Працягвае развівацца ўяўленне. Фармуюцца такія яго асаблівасці, як арыгінальнасць і адвольнасць. Дзеці могуць самастойна прыдумаць невялікую казку.
Маўленчае развіццё. Працягвае актыўна развівацца гаворка. Павялічваецца запас слоў, удасканальваецца граматычная бок прамовы і сувязная гаворка. Свае думкі выхаванцы выказваюць скончанымі прапановамі, зразумелымі для навакольных.
Эстэтычнае развіццё. Пяць гадоў-узрост найбольш актыўнага малявання. Развіваюцца канструктыўныя здольнасці выхаванцаў у ходзе канструявання з будаўнічага, прыроднага, непрыдатнага матэрыялу, паперы.
Развіваюцца эстэтычныя пачуцці, фарміруецца здольнасць адгукацца на вобразны змест мастацкага творы, карціны, ілюстрацыі, ярка выяўляецца стаўленне да дзеючаму персанажу.
ХАРАКТАРЫСТЫКА ФІЗІЧНАГА І ПСІХІЧНАГА РАЗВІЦЦЯ ДЗІЦЯЦІ Ад 5 да 7 гадоў
Фізічнае развіццё дзяцей ад 5 да 7 гадоў. На шостым годзе жыцця ў фізічным развіцці дзяцей адбываюцца істотныя змены. Павялічваецца маса цела дзіцяці, рост. Узрастае роля кары галаўнога мозгу ў рэгуляцыі паводзін дзяцей. Удасканальваюцца працэсы вышэйшай нервовай дзейнасці. Пачынаецца замена малочных зубоў на пастаянныя. Значна павялічваецца рухомасць дзяцей.
Выяўляюцца элементы творчасці пры выкананні фізічных практыкаванняў, падчас гульняў, цікавасць да спаборніцтваў з аднагодкамі.
Фізічная гатоўнасць да школы. Моцнае здароўе з'яўляецца важным паказчыкам фізічнай гатоўнасці дзяцей да школы. Дзеці праяўляюць асаблівую цікавасць да рухомым гульняў з аднагодкамі, спрабуе самастойна арганізаваць іх, здольны.
У выхаванцаў на сёмым годзе жыцця ідзе актыўная фізіялагічная перабудова, паспяванне арганізма, інтэнсіўна развіваюцца ўсе жыццёва важныя сістэмы. Рухальная актыўнасць дзяцей гэтага ўзросту высокая і зусім натуральная.
Асаблівасці псіхафізіялагічнага развіцця. Шосты год жыцця характарызуецца інтэнсіўным развіццём усіх жыццёва важных сістэм, збалансаванасцю ў іх працы. Адбываецца перабудова мазгавой актыўнасці, мозг дзіцяці працуе на 236 апярэджанне. Важным наватвор з'яўляецца ўсталяванне межполушарной асіметрыі. У дзяўчынак левае паўшар'е спее раней, чым у хлопчыкаў (левае паўшар'е адказвае за адвольныя, осознаваемые акты, славесна-лагічную памяць, рацыянальнае мысленне, станоўчыя эмоцыі; правае - за рэалізацыю міжвольных інтуітыўных рэакцый, ірацыянальнае мысленне, вобразную памяць, адмоўныя эмоцыі).
Дзіця гатовы да інтэлектуальных нагрузак, да працяглага апускання ў спецыяльна арганізаваную вучэбную дзейнасць. Аднак важна памятаць, што перанапружанне небяспечна, багата зрывамі, стрэсамі.
Сацыяльна-маральнае і асобаснае развіццё дзяцей ад 5 да 7 гадоў. У дзяцей на шостым і семым гадах жыцця істотна павышаецца ўзровень адвольнага кіравання сваім паводзінамі, што станоўча адбіваецца на ўсіх баках іх развіцця. Развіваецца валявая сфера дзіцяці: становіцца магчымым абмежаванне сваіх жаданняў, пастаноўка пэўных мэтаў, пераадоленне перашкод, якія стаяць на шляху іх дасягнення, правільная ацэнка вынікаў уласных дзеянняў.
Выяўляюцца імкненне кіраваць сабой і сваімі ўчынкамі, уменне кантраляваць сваю рухальную актыўнасць, дзейнічаць дакладна па ўказаннях дарослага, падпарадкоўвацца правілам. Асабліва важнае значэнне мае кіраванне сваім паводзінамі.
Шасцігадовы ўзрост унікальны тым, што ў гэты перыяд ідзе фарміраванне псіхалагічнай гатоўнасці да навучання ў школе: сацыяльна-псіхалагічнай, асобаснай, інтэлектуальнай, эмацыйна-валявой. У дзяцей з'яўляецца жаданне ісці ў школу не толькі з пазіцыі магчымасці вучыцца, але і апынуцца ў новай абстаноўцы, новым сацыяльным становішчы. З узнікненнем імкнення да школы, да вучобы, са з'яўленнем ўнутранай пазіцыі "я — вучань" змяняецца паводзіны дзяцей, іх адносіны з дарослымі і стаўленне да сябе.
У структуры самасвядомасці і» Я-канцэпцыі «развіваецца ўсведамленне свайго сацыяльнага» Я", полоролевой структуры сваёй асобы. Дзіця становіцца яшчэ больш адчувальным да сістэмы міжасобасных адносін, якія ўзнікаюць як у сям'і, так і ў дзіцячым садзе, усё часцей параўноўвае сябе з аднагодкамі.
У сферы зносін. Важную ролю ў псіхічным развіцці выхаванцаў сёмага года жыцця гуляе зносіны як з аднагодкамі, так і з дарослымі. Выхаванцам становяцца цікавымі размовы аб навакольных людзях, іх трывогах і перажываннях.
У сферы ўзаемаадносін развіваюцца выбіральнасць адносін, здольнасць да рэфлексіі і эмпатыя, з'яўляецца імкненне адпавядаць маральным нормам. Супрацоўніцтва з аднагодкамі носіць дзелавы, практычны характар.
Вядучай застаецца гульнявая дзейнасць. Дзеці любяць гуляць, творча рэалізоўваць сюжэт, у якім знаходзяць адлюстраванне бытавыя сітуацыі, падзеі грамадскага жыцця, элементы працоўнай дзейнасці дарослых. Галоўным зместам гульні становіцца прайграванне адносін паміж людзьмі і выкананне правілаў адносна узятай на сябе ролі.
Да шасці гадоў у дзяцей фарміруецца даволі высокі ўзровень пазнавальнай дзейнасці, адбываецца істотная перабудова ўсёй разумовай дзейнасці.
Маўленчае развіццё. На шостым годзе жыцця багацей становіцца лексіка: актыўна выкарыстоўваюцца сінонімы і антонімы. Удасканальваецца граматычны лад гаворкі. Фарміраванню пачуцці мовы спрыяе гукавы аналіз слова, мадэляванне складу слова. Дзеці выкарыстоўваюць практычна ўсе часткі прамовы, актыўна займаюцца словотворчеством. Развіваецца сувязная гаворка. Выказванні іх паступова набываюць больш паслядоўны характар. Дзеці могуць пераказваць, распавядаць па малюнку, перадаючы не толькі галоўнае, але і дэталі. Працягвае ўдасканальвацца гаворка, у тым ліку яе гукавая бок.
Эстэтычнае развіццё. У дзяцей ад 5 да 7 гадоў працягвае развівацца прадуктыўная дзейнасць. Малюнкі выхаванцаў набываюць сюжэтны характар. Досыць часта сустракаюцца шматкроць паўтараюцца сюжэты з невялікімі або, наадварот, істотнымі зменамі. Малюнак чалавека становіцца больш дэталізаваным і прапарцыйным.
У малюнках, як і ў пабудовах, дзеці ўвасабляюць свае задумы, даводзяць іх да канца. Канструктыўная дзейнасць характарызуецца уменнем аналізаваць умовы, у якіх працякае гэтая дзейнасць. Дзеці выкарыстоўваюць і называюць розныя дэталі канструктара.
Прадметна - развіваючае асяроддзе нашай групы створана з улікам асаблівасцяў выхаванцаў, а таксама патрабаванняў праграмы для спецыяльных дашкольных устаноў «Выхаванне і навучанне дзяцей з цяжкімі парушэннямі маўлення».
Увесь прастор групы бяспечны, адпавядае санітарна-гігіенічным патрабаванням, правілах пажарнай бяспекі і прадстаўлена цэнтрамі актыўнасці дзяцей. Усе элементы асяроддзя звязаныя паміж сабой па зместу і мастацкаму рашэнню. Мэбля адпавядае росту і ўзросту дзяцей, цацкі-забяспечваюць максімальны для дадзенага ўзросту развіваючы эфект.
Прадметна - развіваючае асяроддзе створана з мэтай рэалізацыі наступных напрамкаў вучэбнай праграмы: фізічнае развіццё; сацыяльна-маральнае і асобаснае развіццё; пазнавальнае развіццё; маўленчае развіццё; эстэтычнае развіццё. Асаблівае значэнне надаецца маўленчаму развіццю выхаванцаў, так як групу наведваюць дзеці з цяжкімі парушэннямі мовы. Усё прадметна- развіваючае асяроддзе спрыяе таму, каб кожнае дзіця мела магчымасць практыкавацца, назіраць, пазнаваць нешта новае.
З мэтай фарміравання ў дзяцей лексічнага, граматычнага, фанетычнага узроўняў сістэмы мовы, дыялагічнай і маналагічнага маўлення як сродку зносін, у групе створаны куток маўленчага развіцця. Гэта гульні, дапаможнікі, ілюстрацыі па тэмах тыдня, схемы апісання прадметаў, схемы для складання апісальных апавяданняў і развучвання вершаў.
У кутку прадастаўлены гульні на развіццё мовы "Раскажы казку", "Казачнае лато" «Збяры карцінку», «Супрацьлегласці"; гульні для развіцця дробнай маторыкі: розныя мазаікі, каралі, пазлы, раздатачны матэрыял для развіцця вуснай мовы.
Куток экалогіі размешчаны непасрэдна каля акна. Тут створаны ўмовы для ўзбагачэння ўяўленняў дзяцей аб разнастайнасці прыроднага свету, выхавання любові да прыроды і беражлівых адносін да яе, а таксама далучэння дзяцей да уходу за раслінамі, фарміравання пачатку экалагічнай культуры.
Куток патрыятычнага выхавання спрыяе назапашванню і пашырэнню ўяўленняў дзяцей аб краіне, краі, горадзеў якім яны пражываюць.
Куток бібліятэка спрыяе ўспрыманню мастацкай літаратуры, уменню мець зносіны з кнігай, пашырэнню кругагляду дзяцей аб навакольным свеце. Кнігі падабраны ў адпаведнасці з вучэбнай праграмай і ўзростам дзяцей групы.
Куток сюжэтна-ролевых гульняў дазваляе ствараць умовы для творчай дзейнасці дзяцей, развіцця фантазіі, фарміравання гульнявых уменняў, рэалізацыі гульнявых задум, выхавання сяброўскіх узаемаадносін паміж дзецьмі. Куткі аснашчаны атрыбутамі для сюжэтна-ролевых гульняў, падабраных з улікам узроставых асаблівасцяў дзяцей і гендэрнай прыналежнасцю-лялькамі, машынамі, цацачнымі дзікімі і хатнімі жывёламі. Прадстаўлены сюжэтна-ролевыя гульні «Дом»,«Сям'я», «Крама», «Паліклініка», «Салон прыгажосці», «Гараж».
Куток па фізічным развіцці служыць для задавальнення патрэбы дзяцей у руху і далучэнні яго да здаровага ладу жыцця. Для гульняў на фізічнае развіццё падабраныя наборы прадметаў: для прафілактыкі плоскаступнёвасці і развіцця дробнай маторыкі: мяшэчкі з пяском, масажныя коўрыкі, непрыдатны матэрыял (шышкі, крышкі і г.д.), мячыкі-вожыкі, эспандер, гульні з вяровачкай «хто хутчэй»; мячы вялікія, сярэднія, малыя; абручы, вяроўкі, скакалкі, стужачкі, хустачкі, султанчыкі.
У кутку мастацкага-эстэтычнага развіцця-маецца шырокі спектр выяўленчых матэрыялаў для фарміравання творчага патэнцыялу дзяцей, развіцця цікавасці да дзейнасці, фарміраванню эстэтычнага ўспрымання, ўяўлення, мастацка-творчых здольнасцяў, самастойнасці, актыўнасці.
Куток бяспекі і ПДР ўтрымліваюць увесь неабходны матэрыял для вывучэння і фарміравання навыкаў бяспечных паводзін дзяцей на вуліцы і дома. Змяшчае не толькі наглядна-дэманстрацыйны матэрыялы, але і атрыбуты для абыгрываннем розных сітуацый.
Дашкольная ўстанова для дзяцей-гэта другі дом. А дом заўжды хочацца ўпрыгожыць, зрабіць утульным, арыгінальным, цёплым, непадобным на іншыя.
